#global_kompaniya / #kompaniya / #aqsh Airbnb — bu 2008-yilda Brayan Cheski, Jo Gebbia va Neytan Blecharczyk tomonidan [[AQSh]]ning San-Fransisko shahrida asos solingan onlayn platforma bo‘lib, qisqa va uzoq muddatli uy-joy ijarasi, tajriba va xizmatlarni taklif qiladi. Dastlab “AirBed & Breakfast” nomi bilan tashkil etilgan kompaniya o‘z nomini 2009-yilda Airbnb.com deb qisqartirdi. Hozirda Airbnb dunyodagi eng yirik qisqa muddatli ijara platformalaridan biri hisoblanadi.[](https://en.wikipedia.org/wiki/Airbnb) ### Asosiy ma'lumotlar: - **Tashkil topgan yili**: 2007 (rasmiy veb-sayt 2008-yilda ishga tushgan). - **Xizmatlar**: Uylar, xonalar, villalar, daraxt uylari, qayiqlar kabi turli xil yashash joylarini ijaraga berish; shuningdek, mahalliy ekskursiyalar, tajribalar va xizmatlar (masalan, oshpazlik kurslari yoki shaxsiy massaj). - **Qamrovi**: 220 dan ortiq mamlakat va hududda 8 milliondan ziyod ijaraga beriladigan mulklar va 2 million “Guest Favorites” (mehmonlar tomonidan eng yaxshi baholangan joylar).[](https://www.airbnb.com) - **Foydalanuvchilar**: 2023-yilda 448 milliondan ortiq tun va tajriba bron qilingan; 5 milliondan ortiq uy egasi (host) va 150 million foydalanuvchi.[](https://www.statista.com/topics/2273/airbnb/)[](https://www.thezebra.com/resources/home/airbnb-statistics/) ### Qanday ishlaydi: 1. **Mehmonlar uchun**: - Foydalanuvchilar Airbnb veb-sayti yoki mobil ilovasi orqali hisob ochadi, shaxsiy ma’lumotlarni (ism, elektron pochta, telefon raqami) taqdim etadi va ba’zi hollarda shaxsiy guvohnoma bilan tasdiqlaydi.[](https://www.investopedia.com/articles/personal-finance/032814/pros-and-cons-using-airbnb.asp) - Mehmonlar joylashuv, narx, sanalar va qulayliklar bo‘yicha qidiruv o‘tkazadi. Bron qilish ikki usulda amalga oshiriladi: “Instant Book” (darhol bron) yoki uy egasining roziligi bilan.[](https://www.nerdwallet.com/article/travel/how-does-airbnb-work) - To‘lov kredit/debit karta, Apple Pay, Google Pay yoki PayPal orqali amalga oshiriladi.[](https://www.investopedia.com/articles/personal-finance/032814/pros-and-cons-using-airbnb.asp) - Mehmonlar o‘z tajribalarini sharh sifatida qoldirishi mumkin, bu kelajakdagi mehmonlarga tanlovda yordam beradi. 2. **Uy egalari (hostlar) uchun**: - Uy egalari o‘z mulklarini ro‘yxatga kiritadi, fotosuratlar, tavsiflar, qoidalar va narxlarni qo‘shadi.[](https://www.airbnb.com/host/homes) - Airbnb xizmat haqi sifatida har bir bron uchun odatda 3% (ba’zi hududlarda ko‘proq) oladi.[](https://www.airbnb.com/host/homes) - “AirCover” dasturi uy egalari uchun mulk zarari va javobgarlik sug‘urtasini ta’minlaydi.[](https://www.airbnb.com/help/article/2503) - Uy egalari mahalliy qonunlarga rioya qilishi, masalan, soliq to‘lash yoki ruxsatnoma olishi kerak.[](https://www.airbnb.com/host/homes) ### Muvaffaqiyat va ta’sir: - **Iqtisodiy ta’sir**: 2019-yilda Airbnb mehmonlari va uy egalari 30 mamlakatda 117 milliard AQSh dollari miqdorida iqtisodiy ta’sir ko‘rsatdi. Mehmonlar mahalliy kafe va restoranlarda 35 milliard dollar sarfladi.[](https://www.thezebra.com/resources/home/airbnb-statistics/) - **Innovatsiyalar**: “Neighborhoods” (2012) sayohatchilarga shaharlarning turli mahallalarini tanlashga yordam beradi; “Experiences” (2016) mahalliy tajribalarni taklif qiladi; “Categories” (2022) maxsus turdagi mulklarni (masalan, daraxt uylari, Hanok uylari) qidirish imkonini beradi.[](https://en.wikipedia.org/wiki/Airbnb)[](https://www.nerdwallet.com/article/travel/how-does-airbnb-work) - **IPO**: 2020-yilda Airbnb ommaviy kompaniyaga aylandi, bozor kapitallashuvi 2023-yilda 73 milliard dollardan oshdi.[](https://www.statista.com/topics/2273/airbnb/) ### Tanqidlar va muammolar: - **Uy-joy inqirozi**: Ba’zi shaharlarda (masalan, Nyu-York) Airbnb qisqa muddatli ijara tufayli uzoq muddatli ijaraga uy-joy yetishmovchiligiga olib keldi. 2024-yilda Nyu-Yorkda Airbnb mulklarining 90% uzoq muddatli ijara sifatida ishlatildi.[](https://www.statista.com/topics/2273/airbnb/) - **Qonuniy muammolar**: Ko‘plab mamlakatlar Airbnb’dan mehmon ma’lumotlarini soliq organlariga taqdim etishni talab qiladi. Masalan, Xitoyda qattiq qoidalar tufayli Airbnb 2022-yilda faoliyatini to‘xtatdi.[](https://en.wikipedia.org/wiki/Airbnb) - **Xavfsizlik**: Mehmon va uy egalarining xavfsizligi bilan bog‘liq muammolar bo‘lgan, shuning uchun Airbnb shaxsni tasdiqlash va xavfsizlik choralarini joriy qildi.[](https://touchstay.com/blog/what-is-airbnb)[](https://www.airbnb.com/help/article/1237) - **O‘zbekistonda Airbnb**: Hozirda O‘zbekistonda Airbnb faoliyatiga oid aniq qonuniy tartib mavjud emas, ammo dunyo bo‘yicha tendensiyalarga ko‘ra, kelajakda soliq va ruxsatnoma talablari joriy etilishi mumkin. ### O‘zbekiston kontekstida: O‘zbekistonda Airbnb tizimi hali keng tarqalmagan, ammo sayyohlik rivojlanayotgan sari, xususan, Toshkent, Samarqand va Buxoro kabi shaharlarda qisqa muddatli ijara platformalariga qiziqish ortmoqda. Biroq, mahalliy qonunchilik va soliq tizimi Airbnb faoliyatini tartibga solishni talab qilishi mumkin, bu esa kelajakda uy egalari uchun qo‘shimcha majburiyatlar keltirib chiqarishi mumkin. © AI javobi --- **L I N K L A R** - [[Y Combinator]] - [[Texnologiya]]