#muvaffaqiyat / #shaxsiy_rivojlanish / #hayot_mohiyati ## Muvaffaqiyat o'zi nima? ### Asosiy ta'rif > Insonga biriktirilgan individual vazifalarni tiriklik chog'ida anglashi va toqati yetguncha bajarishi — chinakam muvaffaqiyatdir. *[[Hayot mohiyati]] kitobidan* ### Ahamiyatli rollar - muvaffaqiyat kalitidir > Inson hayotda qanchalik ko'p rol bajarsa va u atrofdagilar rolining ahamiyatini qanchalik yaxshi anglasa — Muvaffaqiyatga erishish ehtimoli shunchalik yuqori bo'ladi. ### Muvaffaqiyatli inson sifati Muvaffaqiyatli inson bilan muvaffaqiyatsiz insonni orasini ajratib turadigan narsa fikrlash uslubini to'g'ri yoki xatoligidan iborat. Aqlli fikrlashni o'zi kam, chunki har doim dohiyona fikrlar insonni muvaffaqiyat sari yetaklamaydi. Masalan inson davlatni o'marish kabi o'g'rilik ishlarni aql yordamida bajarishi mumkin, lekin bu oxir-oqibat muvaffaqiyat olib kelmaydi. Masalan bir inson hashamatli modda haqida fikr yurityapti, biri yetisholmayman deydi, biri qanday yetishsam ekan deb fikr yuritadi. Bu holatda ikkisida ham bir xil aql bor, lekin fikrlash uslubi biri-biridan farq qiladi. >[! done] Muvaffaqiyatli inson fikrlashi >[[Noshud]] inson doim natija haqida o'ylaydi, muvaffaqiyatli inson esa jarayon haqida. >- Omadsiz kishi natijalar haqida o'ylayvergandan ularni qanday amalga oshirishga vaqt qolmaydi, chunki [[eyfariya]] insonni hayolan amalga oshgan natijalar bilan qoniqtirib qo'yadi. ### Nima uchun natijalar haqida o‘ylash eyforiya yaratadi? Inson miyasi tasavvur qilish orqali ma’lum darajada qoniqish hosil qila oladi. Psixologiyada bu “xayoliy muvaffaqiyat” deb ataladi. Masalan, kishi biror maqsadni tasavvur qiladi-da, miyada dopamin (baxt gormoni) ajralib chiqadi, bu esa unga haqiqiy harakat qilmasdan ham o'zini “muvaffaqiyatli” his qilish imkonini beradi. Bu eyforiya, faqat natijani o'ylaydigan odamlarda kuchli bo‘ladi. Natijada, ular xayolda yashab, amalda harakat qilishga motivatsiya yo‘qotadi. >[! tip] Inson harakatidagi muvaffaqiyat > **"Har qanday mehnat boshqa bir mehnat uchun kirish vazifasini bajarib berishi — muvaffaqiyatdir".** > *Agar siz qilgan mehnatingiz boshqa bir mehnatni boshlab bermasa, bu sizga (katta ehtimol bilan) ruhiy tushkunlik olib keladi.* ### Muvaffaqiyat nima? Muvaffaqiyat - bu shaxsiy maqsadlarga erishish yoki o‘z salohiyatini ro‘yobga chiqarish deb hisoblanadi. Ba’zilar uchun bu moliyaviy muvaffaqiyat yoki martaba, boshqalar uchun esa ichki qoniqish va oilaviy baxtdir. > Masalan, psixologlar muvaffaqiyatni o‘sish mentaliteti va qiyinchiliklarni yengish bilan bog‘lashadi ([Psychology Today](https://www.psychologytoday.com/us/blog/keep-your-fork/202201/what-is-success)). ### Madaniy muvaffaqiyat Muvaffaqiyat madaniy va ijtimoiy omillarga qat’iy bog‘liq. G‘arb jamiyatlarida, masalan, Amerika Qo‘shma Shtatlarida, muvaffaqiyat ko‘pincha individual yutuqlarga, masalan, martaba yoki boylikka bog‘liq deb hisoblanadi. Shu bilan birga, Osiyo madaniyatlarida, ayniqsa O‘rta Osiyoda, oila va jamiyat farovonligi muvaffaqiyatning asosiy ko‘rsatkichlaridan biridir. Masalan, Xitoyda olib borilgan tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, muvaffaqiyatning 75% qismi “baxtli oila”ga bog‘liq deb hisoblanadi ([Chinese Success Redefined](https://www.rw-3.com/blog/chinese-success-redefined)). Bu O‘zbekiston uchun ham o‘xshash ta'rif, chunki oilaviy birlik va jamiyat garmoniyasi muhim qadriyat hisoblanadi. ### Aristotelning ko‘rishi Aristotel uchun muvaffaqiyat eng oliy yaxshilik, ya’ni eudaimonia yoki g‘urur bilan bog‘liqdir. U insonning asosiy maqsadini aql faoliyati va axloqiy fazilatlarga rioya qilish deb hisoblaydi. Masalan, jasorat, adolat va do‘stlik kabi fazilatlarni rivojlantirish muvaffaqiyatning asosidir. Bu tashqi yutuqlardan emas, balki ichki qoniqish va ma’noli hayotdan kelib chiqadi ([Internet Encyclopedia of Philosophy, Aristotle Ethics](https://iep.utm.edu/aristotle-ethics/)). ### Stoiklarning ko‘rishi Stoiklar, masalan, Seneka va Epiktet, muvaffaqiyatni fazilat bilan tenglashtiradilar, ya’ni tabiatga mos ravishda to‘g‘ri qarorlar qabul qilish. Ular uchun muvaffaqiyat tashqi natijalarga, masalan, boylik yoki shon-shuhratga bog‘liq emas, balki biz nazorat qila oladigan narsalarga – o‘z fikrlarimiz va xatti-harakatlarimizga – asoslanadi. Bu ichki tinchlik va fazilatda yotadi ([Quora, Stoic Success](https://www.quora.com/Stoicism-How-can-a-Stoic-be-successful-Doesnt-success-correlate-with-being-able-to-control-something-beyond-what-an-average-human-control)). ### Ekzistensialistlarning ko‘rishi Ekzistensialistlar, masalan, Sartre va Camus, muvaffaqiyatni ma’no izlash va o‘z hayotimizga ma’noli ma’nolar yaratish sifatida ko‘rishadi. Ular uchun dunyo absurd bo‘lishi mumkin, lekin muvaffaqiyat bu absurdni qabul qilib, o‘z erkinligimizni qabul qilib, autentik hayot yashashda yotadi. Bu tashqi yutuqlardan emas, balki o‘z hayotimizga ma’noli ma’nolar berish orqali erishiladi ([Philosophy Break, Existentialism](https://philosophybreak.com/articles/what-is-existentialism-3-core-principles-of-existentialist-philosophy/)). ### Rumiy nuqtai nazaridan muvaffaqiyat mohiyati “Masnaviy”da shunday yozadi: > “Tashqi dunyoda izlagan narsang ichingda yotadi. > Agar o‘zingni topsang, hamma narsani topasan.” Bu so‘zlar muvaffaqiyatning tashqi ko‘rinishlardan emas, balki ichki poklik va o‘z-o‘zini anglashdan kelib chiqishini ko‘rsatadi. ### Xulosa Muvaffaqiyat har bir nuqtai nazarda o‘ziga xos ta’rifga ega bo‘lsa-da, umumiy ma’noda insonning maqsadlarga erishishi, o‘sishi va qoniqish topishidir. --- Keyingi post → [[Muvaffaqiyat qozonishning 7 qadami]] --- **L I N K L A R** - [[Tartibli va tartibsiz inson]] - [[Siz muvaffaqiyatli insonsiz deyishadi]] --- ##### Mavzu bo'yicha muhokama guruhlarimizda faol bo'ling: - Umumiy mavzular: [Muhokama guruhi](https://t.me/+T3vGGYkvPfZiFmRR) - Produktiv dasturlar: [Notion | Obsidain Uzbekistan](https://t.me/+4yKt1ULLahtjNGJi) - Jamiyat masalalari: [Vatandoshlar jamoasi](https://t.me/+Cqvl4_QJTr1lNmNi)