#ilm_fan / #atamalar / #formal_talim / #ilm
Ko'pchiligimiz "Professor", "PhD" yoki "Falsafa fanlari doktori" maqomini ko'p eshitganmiz, bu tushunchalar o'zi nima degani va qayerdan paydo bo'lgan? Bugun shu savollariga javob izlaymiz.
>[! abstract] PhD nima?
>**PhD** – bu **Doctor of Philosophy** (falsafa fanlari doktori) degan atamaning qisqartmasi bo‘lib, ilmiy darajani anglatadi. U ixtisoslik fanlari bo‘yicha eng yuqori akademik daraja hisoblanadi.
### 1. Lug‘aviy ma’nosi
- **Philosophy** – **hikmat, donishmandlik** degan ma’noni anglatadi. Bu yerda "falsafa" aniq fan sifatida emas, balki **bilimga chuqur sho‘ng‘ish** ma’nosida ishlatiladi.
- **Doctor** – **ilmiy daraja** yoki **olim** degan ma’noni bildiradi.
### 2. Tug‘ilishi va tarixi
- "Philosophiae Doctor" degan atama dastlab [[O'rta asrlar]]da [[Yevropa]]da shakllangan.
- Dastlab bu faqat falsafa va umumiy ilmiy fanlarga beriladigan unvon bo‘lgan, keyinchalik barcha ilmiy sohalarga tatbiq etila boshlangan.
### 3. PhD qanday olinadi?
- Magistraturani tugatgandan keyin **3-6 yil davomida** ilmiy tadqiqot olib boriladi.
- **Dissertatsiya** yoziladi va uni himoya qilish kerak.
- Ilmiy maqolalar chop etish majburiyati bo‘lishi mumkin.
### 4. PhD qaysi sohalarda beriladi?
- **Texnika fanlari** (masalan, _PhD in Computer Science_)
- **Gumanitar fanlar** (masalan, _PhD in History_)
- **Tabiy fanlar** (masalan, _PhD in Physics_)
- **Ijtimoiy fanlar** (masalan, _PhD in Political Science_)
### 5. PhD va boshqa ilmiy darajalar farqi
| Ilmiy daraja | Ma'nosi |
| ------------------------------- | ----------------------------------------------------- |
| **PhD** | Akademik ilmiy daraja, ilmiy tadqiqotga asoslangan |
| **MD (Doctor of Medicine)** | Tibbiyot doktori, shifokorlar uchun |
| **JD (Juris Doctor)** | Huquqshunoslik doktori (advokatlar uchun) |
| **[[ScD]] (Doctor of Science)** | PhD dan yuqori ilmiy daraja, ba’zi davlatlarda mavjud |
## Xulosa
PhD **eng yuqori akademik ilmiy darajalardan biri** bo‘lib, u mustaqil tadqiqot olib borish va ilm-fanga hissa qo‘shish imkonini beradi. Ko‘p professorlar, ilmiy tadqiqotchilar va akademiklar PhD darajasiga ega bo‘ladi.
---
**L I N K L A R**
- [[ScD]]
- [[Ilm-fan]]
- [[Ilmni tartib bilan olish]]
- [[Bilim olish bosqichlari]]
- [[Narsani tushunish jihatlari]]